Page 68 - Konsument w swiecie cyfrowym

Konferencja „Konsument w świecie cyfrowym”, Wrocław 25 marca 2015 r.

wa to dane wytwarzane i dostarczane (co powinno nastąpić łącznie) w postaci cyfrowej35. Z uwagi
na to, że pojęcie treści cyfrowej stanowi pewne novum, w dyrektywie 2011/83/UE, w motywie 19,
wskazano, iż “treści cyfrowe” oznaczają dane wytwarzane i dostarczane w formie cyfrowej, takie
jak: programy komputerowe, aplikacje, gry, muzyka, nagrania wizualne lub teksty, bez względu
na to, czy dostęp do nich osiąga się poprzez pobieranie czy poprzez odbiór danych przesyłanych
strumieniowo, na trwałym nośniku czy przy użyciu jakichkolwiek innych środków”36.

Wracając do zagadnienia obliczania terminu odstąpienia od umowy dotyczącej treści cyfrowych
dostarczanych na trwałym nośniku, należy wskazać, iż „w art. 9 ust. 2 lit. c dyrektywy 2011/83/UE
uregulowany został sposób obliczania początku biegu terminu do odstąpienia od umowy dotyczą-
cej treści cyfrowych dostarczanych na trwałym nośniku, jako liczony od dnia zawarcia umowy.
“Zgodnie z dotychczasowym ujęciem treści cyfrowe przekazywane na trwałym nośniku (DVD,
CD) powinny być traktowane jako towar w rozumieniu dyrektywy, a co za tym idzie termin należa-
łoby obliczać od chwili uzyskania fizycznego posiadania towaru37. Problem natomiast pojawił się
z momentem wprowadzenia nowej definicji trwałego nośnika. Do trwałego nośnika zalicza się np.
pocztę elektroniczną bądź inne tego rodzaju urządzenia (np. sprzęt skonfigurowany z oprogramo-
waniem)38. Powyższe sprawia, iż w sytuacji dostarczenia treści cyfrowej przy pomocy poczty elek-
tronicznej, termin odstąpienia od umowy wg. dyrektywy 2011/83/UE rozpoczyna bieg od momen-
tu otrzymania e-maila z załącznikiem, który zawiera treść cyfrową. Konsument po zapoznaniu się
z treścią cyfrową może w terminie 14 dni odstąpić od umowy. Z kolei w sytuacji gdy treść cyfrowa
jest dostarczana on-line, w inny sposób niż poczta elektroniczna bądź podobny trwały nośnik, jest
najczęściej ściągana lub udostępniana do dyspozycji bezpośrednio po złożeniu zamówienia – przez
co jest bliższa usłudze- to prawo do odstąpienia od umowy liczone jest od dnia zawarcia umowy.

W związku z tym, iż w Nowej ustawie o prawach konsumenta brak odpowiednika ww. regulacji
art. 9 ust. 2 lit. c dyrektywy 2011/83/UE, do obliczania terminów do odstąpienia od umowy doty-
czącej treści cyfrowych należy stosować art. 28 pkt 1 Ust.PrKons. odnośnie do treści cyfrowych
zawartych na trwałym nośniku, który jest rzeczą ruchomą i traktowany jako przeniesienie własno-
ści rzeczy w znaczeniu ww. ustawy, mimo, iż oprócz przeniesienia własności nośnika dochodzi do
innych czynności, jak np. udzielenie licencji.

Natomiast w stosunku do treści cyfrowych, które dostarczane są bez wydania rzeczy, a prze-
syłane pocztą elektroniczną, do obliczania terminu stosuje się art. 28 pkt 2 Ust.PrKons. (czyli dla
pozostałych umów innych niż związane z wydaniem rzeczy i przeniesieniem własności), zatem od
dnia zawarcia umowy”39.

Należy również pamiętać, że prawo dostąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębior-
stwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi w stosunku do umów o dostarczanie treści
cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli spełnianie świadczenia (świad-
czenia elektronicznego, np. oprogramowanie dostępne on-line, e-booki, muzyka) rozpoczęło się za
wyraźną zgodą konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia od umowy i po poinformowa-
niu go przez przedsiębiorcę o utracie prawa odstąpienia od umowy (art. 38 pkt 13 Ust.PrKons.)

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 Ust.PrKons., co zasygnalizowano powyżej, na przedsiębiorcę
nałożony został obowiązek polegający na poinformowaniu konsumenta o sposobie i terminie wy-
konania prawa odstąpienia od umowy. Brak tej informacji przyczynia się do wydłużenia terminu
do odstąpienia od umowy przez konsumenta. W świetle bowiem art. 29 ust. 1 Ust.PrKons. jeżeli
konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo

35 Dyrektywa 2011/83/UE używa zwrotu treści cyfrowe, a więc liczba mnoga (w Nowej ustawie o prawach konsumen-
ta występuje liczba pojedyncza - treść cyfrowa) oraz wyrażenia „w formie cyfrowej) (w ww. Nowej Ustawie o prawach
konsumenta mowa o postaci cyfrowej.

36 D. Szostek, Problem treści cyfrowych w obrocie konsumenckim, Monitor Prawniczy 2014, nr 24, s. 1290.
37 Art. 9 ust. 2 lit. b dyrektywy 2011/83/UE.
38 Zgodnie z preambułą dyrektywy 2011/83/UE.
39 D. Szostek [w:] Ustawa o prawach konsumenta Kodeks cywilny (wyciąg): komentarz. red. B. Kaczmarek-Templin,
P. Stec, D. Szostek, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2014r., s. 157 i nast.

68