Page 65 - Konsument w swiecie cyfrowym

Konferencja „Konsument w świecie cyfrowym”, Wrocław 25 marca 2015 r.

stanu niepewności w zakresie uprawnień i obowiązków stron, jak również skutków umownych18.
Pomimo przyznanego stronom uprawnienia do swobodnego określenia terminu końcowego, nie
mogą one określać go w sposób zbyt odległy, ponieważ może to prowadzić do bezprawności czyn-
ności prawnej19. W momencie gdy uprawniony podmiot skorzysta z prawa odstąpienia i złoży
drugiej stronie stosowne oświadczenie, umowę uważa się za niezawartą20.

Decydując się na odstąpienie od umowy konsument nie ponosi żadnych kosztów, z trzema wy-
jątkami. Pierwszy, ujęty w art. 33 Ust.PrKons., dotyczy kosztów transportu rzeczy przekraczają-
cych najtańszy zwykły koszt transportu oferowany przez przedsiębiorcę, jeśli konsument zdecy-
dował się na taką formę21. Wówczas przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumento-
wi dodatkowych kosztów. Drugi dotyczy kosztów odesłania zwracanej rzeczy do przedsiębiorcy,
gdyż konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy (np. nadania przesyłki), chyba że
przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesie-
nia tych kosztów22. I w końcu ostatni wyjątek dotyczy kosztów już spełnionej usługi, jeśli została
częściowo wykonana przed odstąpieniem23.

Jednakże z uwagi na to, że regulacje wskazane powyżej jako pierwszy i trzeci wyjątek od przed-
stawionej zasady określają istotne postanowienia w zakresie skutków odstąpienia przez konsumen-
ta od umowy, będą one stanowiły przedmiot szczegółowej analizy w dalszej części publikacji.

Prawo odstąpienia od omawianych umów nie może być w żaden sposób ograniczane. Jednakże
ustawodawca wskazuje w art. 38 Ust.PrKons. umowy, w których prawo odstąpienia od umowy
zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi24. Do ka-
talogu wyjątków w tym przedmiocie zalicza się umowy:

1) o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą konsu-
menta, który został poinformowany przed rozpoczęciem świadczenia, że po spełnieniu świad-
czenia przez przedsiębiorcę utraci prawo odstąpienia od umowy,

2) w której cena lub wynagrodzenie zależy od wahań na rynku finansowym, nad którymi przed-
siębiorca nie sprawuje kontroli, i które mogą wystąpić przed upływem terminu do odstąpienia
od umowy25,

3) w której rzecz zostaje wykonana na zamówienie konsumenta, według specyfikacji konsumen-
ta, przez co jest dopasowana do jego indywidualnych potrzeb26,

4) w której przedmiotem świadczenia jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki
termin przydatności do użycia;

5) w której przedmiotem świadczenia jest rzecz dostarczana w zapieczętowanym opakowaniu,
której po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze
względów higienicznych, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu (np. ze wzglę-
dów sterylnych)

6) w której przedmiotem świadczenia są rzeczy, które po dostarczeniu, ze względu na swój cha-
rakter, zostają nierozłącznie połączone z innymi rzeczami (np. artykuły spożywcze, które po-
służyły do wypieku ciasta, wypompowanie zatankowanego paliwa ze zbiornika)

18 E. Lewandowska, Zastrzeżenie umownego prawa odstąpienia w umowach o świadczenie usług objęte zakresem art.
750 kc, PPH 2013, nr 9, s. 101.

19 A. Malarewicz, Konsument a reklama. Studium cywilnoprawne, Warszawa 2009 r., s. 101.
20 Art. 395 § 2 kc.
21 np. konsument zamiast kosztującego 5 złotych listu wybiera transport za pośrednictwem kosztującej 10 zł usługi
świadczonej przez firmę kurierską.
22 Art. 34 ust. 2 Ust.PrKons.
23 Art. 35 Ust.PrKons. (np. konsument zamówił 10 lekcji języka angielskiego u korepetytora. Lekcje są prowadzone
codziennie. Jeśli odstępuje po 3 dniach, powinien zapłacić za 3 lekcje, które już zostały przeprowadzone)
24 Ustawodawca w Nowej ustawie o prawach konsumenta wprowadza zamknięty i jednolity (bowiem nie dzieli wyłą-
czeń osobno dla umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa, osobno dla umów zawieranych na odległość) katalog
rodzajów umów, od których nie przysługuje prawo odstąpienia.
25 Np. umowa sprzedaży paliwa.
26 Np. umowa o wykonanie mebli na zamówienie.

65