Page 58 - Konsument w swiecie cyfrowym

Konferencja „Konsument w świecie cyfrowym”, Wrocław 25 marca 2015 r.

konsumentów o ryzyku związanym z usługą finansową, jeżeli wynika ono z jej szczególnych cech
lub charakteru czynności, które mają być wykonane lub jeżeli cena bądź wynagrodzenie zależą wyłącz-
nie od ruchu cen na rynku finansowym, zaś w art. 39 ust. 1 pkt 7 u.p.k. – o zasadach zapłaty ceny lub
wynagrodzenia. Konieczne jest także poinformowanie konsumenta o prawie właściwym państwa, które
stanowi podstawę dla stosunków przedsiębiorcy z konsumentem przed zawarciem umowy na odległość
oraz prawie właściwym do zawarcia i wykonania umowy (art. 39 ust. 1 pkt 18 u.p.k.).

W tym miejscu nie można przy tym, nie zwrócić uwagi na to, że dyrektywy, rozporządzenia
unijne i ustawy regulujące poszczególne segmenty rynku finansowego zawierają przepisy szcze-
gólne odnoszące się do obowiązków informacyjnych, które stanowią wzmacniają i uzupełniają
podstawowy system ochrony wynikający z dyrektywy 2002/65/WE oraz ustawy o prawach kon-
sumenta20. Do kwestii tych odnosi się sama dyrektywa 2002/65/WE wskazując w art. 4 ust. 1, że
w przypadku, gdy w prawodawstwie wspólnotowym istnieją przepisy regulujące usługi finansowe,
które zawierają dodatkowe wymogi wcześniejszego informowania w stosunku do wymienionych
w art. 3 ust. 1 dyrektywy, wymogi te nadal mają zastosowanie.

4.1.3. Prawo do odstąpienia od umowy

Szczególne uprawnienia konsumentów, którzy zawarli na odległość umowę o usługi finansowe, obej-
mują także prawo do odstąpienia od umowy (zob. art. 6 dyrektywy 2002/65/WE i art. 40-41 u.p.k.).

Stosownie do art. 40 ust. 1 u.p.k. konsument, który zawarł na odległość umowę o usługi finansowe,
może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając oświadczenie na piśmie, w terminie 14 dni od
dnia zawarcia umowy lub od dnia potwierdzenia informacji, o którym mowa w art. 39 ust. 3 u.p.k., je-
żeli jest to termin późniejszy. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem oświadczenie
zostało wysłane. Konsument nie ponosi kosztów związanych z odstąpieniem, z wyjątkiem kosztów,
o których mowa w art. 40 ust. 4 u.p.k. Szczególną regulację przewidziano przy tym w odniesieniu do
ubezpieczenia termin. Termin na odstąpienie od umowy wynosi w tym przypadku Wynosi on wynosi
30 dni od dnia poinformowania go o zawarciu umowy lub od dnia potwierdzenia informacji, o którym
mowa w art. 39 ust. 3 u.p.k., jeżeli jest to termin późniejszy (art. 40 ust. 2 u.p.k.).

4.1.4. Prawo do wypowiedzenia umowy

Skutkiem niedopełnienia przez przedsiębiorcę obowiązków określonych w art. 39 ust. 1-3 u.p.k.
jest umocowanie konsumenta do odstąpienia od umowy. Co istotne, konsument może to uczynić
w każdym czasie, bez konieczności ponoszenia kosztów należnych przedsiębiorcy.

4.2. Przepisy proceduralne

4.2.1. Właściwość sądu

Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 19 u.p.k. najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania
się umową przedsiębiorca jest obowiązany poinformować konsumenta w sposób jasny i zrozumiały,
wskazujący na zamiar zawarcia umowy i odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania
się na odległość o sądzie właściwym do rozstrzygania sporów związanych z wykonywaniem umowy.

W tym miejscu należy odwołać się do rozporządzenia Nr 1215/2012. W odniesieniu do jurysdykcji
w sprawach dotyczących ubezpieczenia (sekcja 3) stanowi ono, że nie naruszając przepisów art. 6
oraz art. 7 pkt 5, w sprawach dotyczących ubezpieczenia jurysdykcję określa niniejsza sekcja (art.
10). W myśl art. 11 ust. 1 rozporządzenia 1215/2012 ubezpieczyciel mający miejsce zamieszkania
na terytorium państwa członkowskiego może zostać pozwany przed sądy państwa członkowskie-

20 Zob. np. art. 219 i n. u.f.i. W sprawie przekazu informacyjnego zob. także A. Michór, Ustawa o obrocie instrumen-
tami finansowymi. Komentarz, (w:) Prawo rynku kapitałowego, pod red. T. Sójka, Warszawa 2015, s. 973-975.

58