Page 15 - Konsument w swiecie cyfrowym

Konferencja „Konsument w świecie cyfrowym”, Wrocław 25 marca 2015 r.

TSUE z 3 lipca 2012. w sprawie UsedSoft GmbH przeciwko Oracle International Corp22, Trybunał,
między innymi, zakwalifikował transakcję polegającą na pobraniu za wynagrodzeniem z sieci Internet
programu komputerowego jako umowę sprzedaży, co może mieć wpływ na kwalifikację transakcji po-
legających na pobraniu innych treści cyfrowych przez Internet jako sprzedaż23. Trybunał zauważył, że
sprzedaż programu komputerowego na płycie CD-ROM czy DVD i sprzedaż tego programu poprzez
pobranie go z Internetu są do siebie z ekonomicznego punktu widzenia podobne. Transmisja programu
on-line jest bowiem funkcjonalnym odpowiednikiem wydania nośnika materialnego24.

Jest faktem, że treści cyfrowe mogą być dostarczone zarówno na nośniku materialnym jakim
jest płyta CD czy DVD – wtedy taka umowa jest kwalifikowana jako umowa sprzedaży. Natomiast
w przypadku dostarczenia treści cyfrowej przez sieć internetową, która staje się coraz bardziej po-
wszechnym nośnikiem przekazu/przesyłu treści cyfrowych na różne urządzenia typu komputer, lap-
top, smartfon czy tablet), wtedy mamy do czynienia z różną kwalifikacją tego typu transakcji; może
to być usługa, licencja w zależności od przyjmowanego modelu w danym systemie prawnym.

W związku z podnoszonym już wielu opracowaniach problemem, że konsument może korzystać
z innego poziomu ochrony (w tym ograniczenie jego prawa) w zależności od formy/sposobu przekaza-
nia treści cyfrowej konsumentowi, należy jasno opowiedzieć się za zapewnieniem właściwego poziomu
ochrony bez względu na rodzaj nośnika na jakim treści cyfrowe zostały dostarczone użytkownikowi.

Rola Komisji Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego powinna polegać na dążeniu do za-
pewnienia w projektowanym instrumencie skutku harmonizacyjnego, opierając się na części
rozwiązań zaproponowanych we wniosku dotyczącym rozporządzenia Parlamentu Europejskiego
i Rady w sprawie wspólnych europejskich przepisów dotyczących sprzedaży (z poprawkami PE),
Wspólnych Ramy Odniesienia dla europejskiego prawa umów przygotowanego przez tzw. Study
Group on European Civil Code oraz Grupę Badawczą ds. Prawa Prywatnego WE (Acquis Group),
a także rozwiązania proponowane w analizach eksperckich, które w szczególności zajmowały się
oceną proponowanych rozwiązań zawartych we wnioski dotyczącym rozporządzenia Parlamen-
tu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych europejskich przepisów dotyczących sprzedaży.
Należy też wziąć pod uwagę studia i analizy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
(OECD) dotyczące sytuacji podmiotów (przedsiębiorców i konsumentów) w sektorze handlu elek-
tronicznego. Nie należy pomijać kontekstu pozaeuropejskiego, gdyż problemy poruszane w kwe-
stionariuszu nadal będą aktualne w kontekście globalnego handlu elektronicznego, gdzie powinny
zostać podjęte międzynarodowe wysiłki w celu unifikacji zasad sprzedaży online oraz opracowane
międzynarodowe standardy jakościowe dotyczące treści cyfrowych.

W instrumencie powinny się znaleźć rozwiązania promujące inicjatywy jak europejski znak
zaufania w handlu elektronicznym dla konsumentów i sprzedawców, którego celem jest poświad-
czenie zaufania konsumenckiego w transakcjach transgranicznych, poświadczające, że sprzedaw-
ca respektuje obowiązujące przepisy prawa konsumenckiego oraz o ochronie danych osobowych,
a w przypadku problemów oferuje procedurę alternatywnego rozwiązania sporów, w tym systemy
online zgodnie z polityką unijną obowiązującą w tym zakresie. Istotna pozostaje kwestia decyzji
czy pozostawić swobodę regulacji zainteresowanym podmiotów branży ICT i e-commerce (sa-
moregulacja), czy w tym wypadku pożądana jest ingerencja i nadzór prawodawcy unijnego nad
przestrzeganiem standardów europejskiego znaku zaufania w handlu elektronicznym25.

22 Sprawa C-128/11.
23 Sprzedaż w rozumieniu art. 4 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia
2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych.
24 Wykładnia art. 4 ust. 2 dyrektywy 2009/24 dokonywana w świetle zasady równości traktowania potwierdza, że
przewidziane w tym przepisie wyczerpanie prawa do rozpowszechniania wywiera skutki po dokonaniu przez podmiot
praw autorskich lub za jego zgodą pierwszej sprzedaży programu komputerowego w Unii, niezależnie od kwestii, czy
przedmiotem sprzedaży jest materialna czy też niematerialna kopia tego programu. Sprawa C-128/11, Para. 61
25 Possibilities and opportunities of creating a pan- European trustmark for e-commerce by Civic Consulting http://
www.europarl.europa.eu/document/activities/cont/201206/20120628ATT47908/20120628ATT47908EN.pdf

15