Page 38 - Konsument w swiecie cyfrowym
P. 38

Konsument wobec wyzwań współczesności. Aspekty prawa materialnego i procesowego”, Szczecin 16 kwietnia 2015 r.

wymagane informacje. Ustawa nie daje odpowiedzi na tak postawiane pytanie, wymagając je-
dynie, aby przekazywana informacja była „jasna i zrozumiała”. Nie jest jednak dookreślone, czy
wymóg „jasnego i zrozumiałego” informowania dotyczy jedynie treści informacji, czy także formy
jej przekazania (tj. czy dopuszczalne jest udzielenie informacji podzielonej na taką ilość doku-
mentów/przekazów, że w końcowym etapie konsument nie jest w stanie ustalić ostatecznej treści
przekazanej informacji – pomimo tego, że rozumie treść każdego składającego się na nią doku-
mentu/przekazu).

   Kolejną wątpliwość budzi problem zmiany głównych cech świadczenia w toku negocjacji. Czy
w takim wypadku – jeżeli przed przystąpieniem do negocjacji przedsiębiorca przedstawił konsumen-
towi informacje wymagane przez art. 12 ustawy o prawach konsumenta – konieczne jest ponowne
przedstawienie zaktualizowanych informacji, która przecież (jak wyżej ustalono) jest częścią ofer-
ty? Czy stosownie do przepisu art. 22 ustawy o prawach konsumenta do takiej zmiany informacji
wymagana jest zgoda konsumenta (pomimo, że do zawarcia umowy jeszcze nie doszło)? Ile razy
w toku negocjacji przedsiębiorca zobowiązany jest do przedstawiania zmienionej informacji i kto
powinien ponosić koszty kilkukrotnego aktualizowania i przesyłania konsumentowi informacji wy-
maganej przez ustawę? Wreszcie – czy zmiana informacji wymaganych przez ustawę może nastąpić
w formie aneksu do pierwotnie udzielonej informacji? Ile takich aneksów można przedstawić kon-
sumentowi, aby przekazane w ten sposób informacje były „jasne i zrozumiałe”, jak tego wymaga
art. 12 ustawy o prawach konsumenta? Czy skoro informacja z art. 12 jest składową oferty, to może
być dotknięta jedną z wad oświadczenia woli? Czy dopuszczalne jest uchylenie się przez przedsię-
biorcę od oświadczenia (części oświadczenia) w zakresie udzielonych informacji – stanowiących
wszak integralną część umowy? Są to pytania spowodowane w znacznej części nazbyt niefrasob-
liwym posłużeniem się przez prawodawcę pojęciem zintegrowanej części umowy na które nie ma
jednoznacznej odpowiedzi.

Ad c)
W jednym ze znaczeń pojęcie umowy utożsamiane jest z obligacyjnym stosunkiem prawnym. Od-
nosząc się do takiego rozumienia umowy należy zwrócić uwagę, że zgodnie z przepisem art. 22
udzielone informacje (stanowiące „integralną część umowy”) mogą być zmienione jedynie za po-
rozumieniem stron. Zdaje się to świadczyć o tym, że informacje te stanowią ponadto treść stosunku
prawnego (do którego zmiany wymagany jest konsens stron). Konstatacja tak – gdy się nad nią bar-
dziej zastanowić – rodzi jednak pewne wątpliwości. Część udzielanych informacji (np. informacja
o prawie do odstąpienia czy okolicznościach, w których prawo to nie przysługuje, obowiązku do-
starczenia rzeczy bez wad) to tylko informacja o aktualnym stanie prawnym, który i tak – z mocy
ustawy i zgodnie z treścią art. 56 k.c. – staje się częścią stosunku prawnego, niezależnie od woli
stron. Informacje udzielone przez przedsiębiorcę nie mają zatem charakteru wyłącznie oświadcze-
nia woli, ale też oświadczenia wiedzy (o treści obowiązujących przepisów prawa). W umowach
jednak stosunkowo często pojawiają się postanowienia o treści identycznej co odpowiednie prze-
pisy i nie jest to powodem dla uznawania umowy za wadliwą. Po prostu są to pewne powtórzenia,
które porządkują materię umowy, tworząc spójny przekaz. Jednak art. 12 wymaga także złożenia
innych oświadczeń, które nie tak łatwo można potraktować jako składnik umowy. Wszak na treść
stosunku prawnego składają się postanowienia (zgodnie z wolą ustawodawcy zbudowane m.in.
z informacji zawartych w art. 12), które mogą być dotknięte różnego rodzaju wadliwościami cha-
rakterystycznymi dla części umów. Czy można wyobrazić sobie potencjalną abuzywność informa-
cji przedstawionej przez przedsiębiorcę (tj. traktowania fragmentów treści takiej informacji w ka-
tegorii postanowień niedozwolonych w obrocie z konsumentami)? Czy abuzywny może być adres
przedsiębiorcy lub jego adres e-mail? Czy informacje, o których mowa w art. 12 mogą kształtować
sytuację konsumenta w sposób niekorzystny (np. koszty korzystania ze środka porozumiewania się
na odległość)? Idąc dalej można też zapytać czy przedstawiona przez przedsiębiorcę informacja

   …oraz ustawowym wymogiem wyraźnego porozumienia stron do jej zmiany.

                                                                                38
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43