Page 17 - Czlowiek w Cyberprzestrzeni.indd

Konferencja naukowa CZŁOWIEK W CYBERPRZESTRZENI

jestry, które w życiu codziennym, stanowią najczęściej przedmiot zainteresowania obywateli. Aktualnie również do tych
rejestrów zapewniono dostęp elektroniczny. W przypadku Krajowego Rejestru Sadowego jest to szczególnie ważne, ponie-
waż uzyskujemy dostęp do informacji o kontrahentach, o ile są przedsiębiorcami zarejestrowanymi w tym rejestrze. Odpis
z tego Rejestru możemy uzyskać za pośrednictwem Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego przez wydruk, bez
potrzeby uzyskiwania jakichkolwiek poświadczeń, podpisów, pieczątek czy dalszych formalności.

Podobnie jest w przypadku ksiąg wieczystych – możliwe jest uzyskanie informacji o nieruchomościach i jej aktualnym
stanie prawnym, o ile posiadamy numer księgi wieczystej dla danej nieruchomości. Również odpis księgi wieczystej możemy
uzyskać przez internet z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych. Ponadto w przypadku ksiąg wieczystych można złożyć
wniosek przez internet, ale póki co takie uprawnienie przysługuje trzem podmiotom: notariuszowi, komornikowi sądo-
wemu oraz naczelnikowi urzędu skarbowego. Te dwa ostatnie podmioty występują w takim postępowaniu jako podmioty
egzekucyjne. Jednak w praktyce najwięcej takich wniosków wieczystoksięgowych składa notariusz. W przypadku wniosków
wieczystoksięgowych mamy więc zinformatyzowany obrót między sądem wieczystoksięgowym a stronami postępowania.

Od niedawna istnieje także możliwość zarejestrowania spółki przez internet. Z tego rozwiązania można skorzystać
w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej i spółki komandytowej. W skrócie powszechnie stosu-
je się skrót S-24, ponieważ w zamyśle spółka miała być rejestrowana w ciągu 24 godzin i faktycznie jest.

Elektroniczne Postępowanie Upominawcze (EPU) lub inaczej e-sąd to zinformatyzowane postępowanie rozpoznawcze,
obsługiwane jest przez jeden sąd dla całego kraju, który rozpoznaje wszystkie sprawy w EPU. Do tej pory w EPU załatwiono
ponad 8 mln spraw, przy czym większość nakazów zapłaty w tych sprawach się uprawomocniła. Co prawda, w EPU pojawiły
się kłopoty z doręczaniem korespondencji, ale kwestia doręczeń pozostaje ogólnym problemem sadownictwa oraz admini-
stracji, ponieważ ludzie rzadko mieszkają jeszcze pod tym adresem, gdzie są zameldowani.

Podążając za sukcesem EPU, ustawodawca przewidział możliwość złożenia pisma elektronicznie w każdej sprawie przez
uruchomienie Elektronicznego Biura Podawczego (EBP). Przepisy o EBP weszły w życie od 8 września 2016 r., ale nie
funkcjonuje jeszcze system teleinformatyczny, który będzie obsługiwał nowe postępowania elektroniczne. Na uruchomienie
systemu teleinformatycznego ustawodawca przewidział 3 lata od daty wejścia w życie nowelizacji Kodeksu postępowania
cywilnego. Dzięki EBP będzie można składać pozwy i wnioski elektronicznie w każdej sprawie. Konsekwencją uruchomie-
nia EBP będą również akta sprawy, prowadzone w całości w formie elektronicznej, a orzeczenia wydawane w takich spra-
wach będą wydawane elektronicznie. Takie rozwiązanie jest o wiele bezpieczniejsze niż orzeczenia papierowe. Jako przykład
można wskazać Elektroniczne Postępowanie Upominawcze – nakaz zapłaty wydany w takim postępowaniu istnieje tylko
w systemie teleinformatycznym, a komornik, który wszczyna w takiej sprawie egzekucję, musi zwery kować, czy nakaz
zapłaty istnieje oraz czy w danej sprawie nie była już prowadzona egzekucja. Komornik oznacza również w systemie telein-
formatycznym, że na podstawie nakazu zapłaty została wszczęta egzekucja.

Informatyzacja sądownictwa wiąże się również ze stosowaniem e-protokołu. E-protokół jest to element, wycinek czynno-
ści sądowej, polegający na utrwalaniu rozprawy, z tym, że elektroniczny protokół pozwala zachować pełną transparentność
wymiaru sprawiedliwości. Nagrywanie rozpraw ma miejsce już w pięciu apelacjach w Polsce, przede wszystkim w sprawach
cywilnych. Jeśli rozprawa jest nagrywana, nie zdarzają się już wnioski o uzupełnienie lub sprostowanie protokołu, a wręcz
ustawodawca wyłączył możliwość złożenia wniosku o sprostowanie protokołu. Elementem ubocznym stosowania tego roz-
wiązania jest poprawa postrzegania wymiaru sprawiedliwości. W tym zakresie zostały przeprowadzone badania ankietowe
wśród obywateli, stron postępowania. Zdaniem badanych uczestników nagrywanych posiedzeń, dzięki e-protokołowi roz-
prawa jest bardziej przyjazna, a poziom kultury jest wyższy. Badania wskazują, że dzięki nagrywaniu rozpraw i rezultatom
z tym związanym nawet strona, która przegrywa w sądzie wychodzi z sądu zadowolona z uwagi na kulturę postępowania.

17